Yeme Bozuklukları
Yeme bozuklukları, fiziksel sağlığı olduğu kadar zihinsel ve duygusal sağlığı da etkileyen ciddi ve kompleks durumlar arasında yer alır. Genellikle kontrolsüz yeme davranışları, kilo takıntısı ve beden algısıyla ilgili sorunlarla ilişkilendirilen bu rahatsızlıklar, kişinin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkiler. Bir diyetisyen olarak, yeme bozukluklarının tanı ve tedavi sürecinde beslenme desteği sunmak; kişinin sağlıklı bir bedene ve zihne kavuşmasına yardımcı olmayı amaçlıyoruz.
Yeme Bozuklukları Nelerdir?
Yeme bozuklukları, genellikle bireyin yemek yeme davranışlarını, beden algısını ve kilo kontrolünü obsesif şekilde kontrol etme çabasıyla ortaya çıkan psikiyatrik durumlardır. En sık görülen yeme bozuklukları şunlardır:
1. Anoreksiya Nervoza
Tanım: Kilo alma korkusu nedeniyle bireyin, yemek yemeyi kısıtlaması ya da tamamen bırakmasıyla ortaya çıkar. Kişi genellikle aşırı zayıf olmasına rağmen kendisini kilolu olarak algılar.
Belirtiler: Aşırı kilo kaybı, kalori alımını sınırlama, yoğun egzersiz yapma, zayıf görünme arzusu.
Beslenme Tedavisi: Enerji alımını artırmak, dengeli bir şekilde kilo kazanımını sağlamak ve yemekle yeniden sağlıklı bir ilişki kurmak hedeflenir.
2. Bulimiya Nervoza
Tanım: Aşırı yeme nöbetleriyle birlikte yediklerini kusma, laksatif kullanımı ya da aşırı egzersiz yaparak telafi etme davranışı gösterir.
Belirtiler: Aşırı yemek yeme, kusma alışkanlığı, diş minelerinde aşınma, mide rahatsızlıkları.
Beslenme Tedavisi: Düzenli ve dengeli öğünler oluşturmak, aşırı yeme nöbetlerini önlemek ve telafi edici davranışları durdurmaya odaklanılır.
3. Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu (Binge Eating Disorder)
Tanım: Kişinin kontrolsüz şekilde aşırı miktarda yemek yediği ancak ardından kusma veya telafi davranışı göstermediği bir durumdur.
Belirtiler: Hızlı yemek yeme, yemeyi durduramama hissi, suçluluk ve utanç.
Beslenme Tedavisi: Porsiyon kontrolü ve düzenli öğün planlaması yapılır. Ayrıca, duygusal yeme davranışlarının farkına varılması hedeflenir.
4. Diğer Belirtilen Beslenme ve Yeme Bozuklukları (OSFED)
Tanım: Yukarıdaki bozuklukların belirtilerini tamamen karşılamayan, ancak ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen yeme davranışlarıdır.
Örnek: Gece yeme sendromu, ortoreksiya (sağlıklı yemek yeme takıntısı) vb.